Szkoła w Zalewie: Wieczornica w dziesiątą rocznicę śmierci Zbigniewa Nienackiego

---

        W Zespole Szkół w Zalewie, w dziesiątą rocznicę śmierci Pisarza odbyła się uroczysta wieczornica na Jego cześć. Było to już drugie spotkanie poświęcone pamięci Nienackiego - pierwsze miało miejsce w styczniu, a okazją była wówczas siedemdziesiąta piąta rocznica urodzin.
        Mottem - jak widać było na ściennej tablicy przedstawiającej między innymi zbiór ilustracji wykonanych samodzielnie przez uczniów na podstawie książek - były słowa: „Przyroda, przygoda i historia”, czyli to właśnie, co w przygodach Pana Samochodzika stanowiło rzecz najistotniejszą.
        Spotkanie rozpoczęło się od wykonania "Hymnu o Przygodzie", znanego z "Templariuszy":

„Wśród dolin, wśród lasów
I jezior, i kniej
Ktoś szukał przygody.
Nie znalazł tam jej.
I morze przepłynął,
Przemierzył wzdłuż świat,
Nie znalazł przygody,
Zagubił jej ślad.
I marzył: czy dzień to,
Czy wieczór i mrok
Przygodę jak druha
Spotykać co krok!
Przygodo, gdzie jesteś?
O sobie daj znać!
Przygodo, gdzie jesteś?
Przyjdź, imię swe zdradź!”

        Następnie aktorzy szkolnego kółka teatralnego odegrali inscenizację przypominającą najważniejsze fakty z życia Pisarza.
        Potem nastąpił konkurs ze znajomości przygód Pana Samochodzika. Udział wzięło w nim sześcioro uczniów ze szkół w Bartach, Borecznie i Zalewie. Konkurs składał się z kilku etapów:

1. Porządkowanie pomylonych tytułów książek.
2. Odpowiedzi na pytania.
3. Test wyboru (a,b,c).
4. Odgadywanie scenek odegranych przez aktorów.
5. Rozpoznawanie rekwizytów.
6. Odnajdywanie ukrytych błędów w nagraniach.
7. Wybór: prawda czy fałsz?.

        ad. 1
        Zawodnicy mieli za zadanie tak pozmieniać podane dziesięć błędnych, aby ułożyć dwanaście prawidłowych tytułów książek o przygodach Pana Samochodzika. Podany zestaw wyglądał następująco:

1. Nowe przygody Winnetou.
2. Księga złoczyńców.
3. Niesamowity Fantomas.
4. Pan Samochodzik i złoty człowiek.
5. Wyspa skarbów.
6. Pan Samochodzik i tajemnica rękawicy.
7. Pan Samochodzik i zagadki Malborka.
8. Pan Samochodzik i komnata tajemnic.
9. Pan Samochodzik i dwór Templariuszy.
10. Pan Samochodzik i niewidoczni z UFO.

        ad. 2
        Ten etap rozgrywany był w przerwach pomiędzy innymi. Uczestnicy za każdym razem losowali po jednym pytaniu spośród poniższych:

1. Które jezioro z "Księgi strachów" najbardziej przypomina literę S?
2. Jakie owady zaatakowały pana Kuryłło w "Księdze strachów"?
3. Kim był ojciec Wilhelma Tella?
4. Ile litrów spala wehikuł?
5. Kto wymyślił nazwę „Związek Tajemniczej Szachownicy”?
6. Jaki kryptonim nosiła ciotka Zenobia z "Księgi strachów"?
7. Jak brzmiało imię pana Kuryłły?
8. W jaki sposób pan Tomasz wszedł w posiadanie wehikułu?
9. Kto zakupił nowy silnik i opony do wehikułu?
10. Jaki pseudonim nosił sierżant, który w "Niesamowitym dworze" pomógł panu Tomaszowi rozprawić się z duchami nawiedzającymi dwór?
11. Jak się nazywa dyrektor pana Tomasza?
12. Gdzie pracuje pan Tomasz?
13. Czym zajmuje się Waldemar Batura?
14. Jaki pseudonim nadał panu Tomaszowi Winnetou, miłośnik przyrody z tomu "Pan Samochodzik i Winnetou"?
15. Jaka kobieta jest ideałem urody pana Samochodzika?
16. Co było w puszce niespodziance z "Księgi strachów"?
17. Jak miał na imię Klaus z "Księgi strachów"?
18. Co zawierały skrzynki odnalezione przez pana Samochodzika u młodego Makulskiego, a później w domku letniskowym Krostka?
19. Od odwiedzenia czyjego grobu zaczęli zwiedzanie Ostródy Pan Tomasz i panna Monika?
20. Jak nazywał się kolega Pana Tomasza, z którym studiował on historię sztuki i który był jednym z najinteligentniejszych handlarzy antyków?
21. Co było rodowym znakiem Haubitzów?
22. Gdzie i o której godzinie tajemniczy Malinowski kazał położyć trzy, a później pięć tysięcy złotych, w zamian za dokument Templariuszy?
23. Gdzie Pan Tomasz odnalazł skarb Templariuszy?
24. O co walczyli Winnetou i żeglarze nad jeziorem w Złotym Rogu?
25. Jakie okrzyki słychać było podczas pływania po Wiśle w książce pt. "Wyspa Złoczyńców"?
26. Jakie zadanie do wypełnienia we Fromborku otrzymał kolega pana Tomasza, mgr Pietruszka?
27. Z czego były wykonane prawdziwe kielichy pułkownika Koeniga?
28. Kim jest tajemniczy Kapitan Nemo?
29. Wymień trzy miejscowości, które pojawiają się na kartach powieści "Nowe przygody pana Samochodzika".
30. Podczas penetrowania lasu, pan Tomasz i jego przyjaciele odnajdują związanego człowieka o nazwisku Skałbana. Gdzie przetrzymywany był ten człowiek?
31. W jakiej roli panna Florentyna poleciała do Kolumbii z panem Tomaszem?
32. W jakich strojach pan Tomasz i Ralf Dawson szukali przedmiotów skradzionych z Muzeum Złota?
33. Widok płyty nagrobnej i płaskorzeźby przedstawiającej rycerza w zbroi przywodził na pamięć zwrotkę wiersza: „I znowu rycerz polski dumnie podejmie złotą rękawicę. Widziałem ją w blaszanej trumnie, gdzie wróg rozbitą miał przyłbicę”. W jakim kościele znajduje się owa płyta nagrobkowa?

        ad. 3
        Po wysłuchaniu pytania uczestnicy udzielali odpowiedzi przy pomocy tabliczek oznaczonych „a”, „b” lub „c”.

1. Pan Samochodzik to pseudonim:
   1. pana Piotra.
   2. pana Tomasza.
   3. pana Zbigniewa.
2. Pan Tomasz goli się:
   1. maszynką elektryczną.
   2. żyletką.
   3. brzytwą.
3. Główny bohater powieści o Panu Samochodziku to amator:
   1. czerwonego wina.
   2. zielonej herbaty.
   3. czarnej kawy.
4. Wehikuł pana Samochodzika był wrakiem:
   1. Mercedesa klasy A.
   2. Ferrari 410 SuperAmerica.
   3. Fiata 126p.
5. Pierwszym właścicielem Ferrari 410 był:
   1. wuj Stefan.
   2. brat Paweł.
   3. siostra Ewa.
6. Wuj Tomasza, Stefan Gromiłło był z zawodu:
   1. historykiem i mechanikiem.
   2. architektem i budowniczym.
   3. inżynierem i konstruktorem.
7. Pan Tomasz jest:
   1. starym kawalerem.
   2. wdowcem.
   3. ma żonę Annę.
8. Bohater serii pt. "Pan Samochodzik" ukończył:
   1. historię sztuki.
   2. architekturę.
   3. anglistykę.

        ad. 4
        Uczestnicy mieli za zadanie odgadnąć tytuły dwóch tomów, z których pochodziły scenki odegrane przez aktorów oraz okoliczności im towarzyszące.
        Pierwsza przedstawiała odurzenie Tomasza usypiającą substancją i następnie odnalezienie go przez harcerzy i badanie przeprowadzone przez lekarza, druga to bezskuteczne próby uruchomienia wehikułu przez przeklinającą po francusku, hiszpańsku i włosku damę w ogromnym kapeluszu, trzymającą w dłoniach kierownicę i manewrującą na wszystkie możliwe sposoby dźwignią zmiany biegów.
        Towarzyszyła tym usiłowaniom powszechna wesołość na sali...
        Brawa dla aktorów!

        ad. 5
        Uczestnicy mieli skojarzyć prezentowane rekwizyty, charakterystyczne dla poszczególnych części serii o Panu Samochodziku i dopasować je do konkretnych tytułów.
        Do wyboru mieli:

1. Naczynia liturgiczne.
2. Złotą rękawicę.
3. Makietę zamku i dwa miecze.
4. Pamiętnik.
5. Łuk i strzały.
6. Łódkę i okulary do nurkowania.

        ad. 6
        Po wysłuchaniu trzech fragmentów należało odgadnąć z jakich tomów pochodzą, oraz jakie błędy zostały popełnione podczas ich odczytania.

1. „- Halo, proszę pani, co ma znaczyć ten napis?
   - Nie umie pan czytać? (...)
   - Umiem, proszę pani. I dlatego właśnie pytam: kto wydał zakaz włączania radioodbiorników?
   - Nasza kierowniczka.
   - Ach, więc to sprawka Krwawej Lucy (...). Prosimy bardzo, niech ona tu przyjdzie i wytłumaczy się przed nami.”
   
2. „- Kota? Pan chyba żartuje? Należy natychmiast podjąć akcję przeciw przemytnikom.
   - Wysłałem listy w tej sprawie do znajomych rzeczoznawców w stolicach europejskich (...). Być może i oni zetknęli się z działalnością gangu i przekażą nam jakieś informacje o nich. A co do kota...
   - Pan znowu o kocie? (...) Co ma wspólnego z naszą sprawą jakiś kot?”
   
3. „- Odpłynęli, Panie Tomaszu. Przestraszyli się inwazji małych, zielonych ludzików i uciekli stąd, podobnie jak wszyscy inni. A myślałam, że Dicks jest znacznie bardziej odważny.
   - Dicks? (...)
   - Tak. Dicks. (...) Oni wszyscy odpłynęli stąd tym jachtem. Widziałam z okna swojego pokoju, jak przed świtem pan Dicks szedł z walizką w kierunku przystani.”
   

        ad. 7
        Po usłyszeniu pytania uczestnicy musieli wybrać spośród dwóch możliwości: „prawda” albo „fałsz”.

1. Czy wehikuł pana Samochodzika nazywany był m. in. chrabąszczem?
2. Czy pan Samochodzik znał biegle języki obce?
3. Czy pies, którego otrzymał od pewnego lekarza w tomie pt. "Pan Samochodzik i tajemnica tajemnic" był spanielem?
4. Czy skrót MS pochodzący z "Księgi strachów" oznaczał Miejsca Spotkań?
5. Czy pan Tomasz znał alfabet Morse`a?
6. Czy Waldemar Batura studiował wspólnie z panem Tomaszem?

        Kiedy jury składające się z nauczycieli udało się na naradę podsumowująca wyniki, pani Elżbieta Miedzińska, dyrektorka szkoły i jednocześnie organizatorka spotkania, poprosiła Mariusza i mnie o opowiedzenie kilku słow o naszym hobby i na temat działalności Fanklubu. Ponieważ potem odpowiadaliśmy na liczne pytania uczniów, pogadanka nieco się przeciągnęła. Nawiasem mówiąc, już później, kiedy siedzieliśmy w domu u Bogusława zażartowałem, że czułem się niemal jak Nienacki na spotkaniu autorskim i... okazało się, że Mariusz też ;-)
        Wraz z Bogusławem, na zaproszenie pani Miedzińskiej, mieliśmy również przyjemność wręczyć uczniom nagrody za następujące recenzje książek o Panu Samochodziku:

Karolina Skrzypiec, kl. VI, SP Barty         Do sięgnięcia po opowieści o Panu Samochodziku zachęcił mnie konkurs zorganizowany przez Koło Literackie z Zalewa i artykuł w "Tytusie".         Postanowiłam przeczytać wszystkie części. Okazało się, że są to bardzo interesujące, trzymające w napięciu książki. Odkryłam nie tylko świetną zabawę, również płynącą z nich naukę, bo pogłębiają wiedzę z historii Polski i naszego regionu.         Najbardziej podobała mi się cześć piąta, pt. "Nowe przygody Pana Samochodzika". Akcja dzieje się nad jeziorem Jeziorak. Pan Tomasz szuka tam skarbów zatopionych wraz z ciężarówką podczas II wojny światowej. Okazało się, że nie tylko jego zainteresowała ta tajemnica. Wraz ze swoimi przyjaciółmi o przezwiskach "Wilhelm Tell" i "Baśka" natykają się na bandę Czarnego Franka, która jest ścigana przez milicję i "Kapitana Nemo". Pod tym sławnym z powieści Verne'a imieniem ukrywa się dziewczyna, z którą Pana Samochodzik bardzo się zaprzyjaźnił. Legendarne bogactwa spoczywające na dnie jeziora przyciągnęły też Wacka Krawacika. To on je odnajduje najszybciej, ale przyłapany na gorącym uczynku nie korzysta z łupu. Skarb, którym były zrabowane przez Niemców dzieła sztuki, trafi do muzeum.         Historia tego znaleziska sięga czasów II wojny światowej. Wraz z narratorem mogłam prześledzić wydarzenia z tamtych lat, dowiedzieć się, jak postępowali okupanci i w jaki sposób miejscowa ludność stawiała im opór.         Podoba mi się sposób snucia opowieści, narracja w pierwszej osobie sprawia wrażenie reportażu a wszystkie wydarzenia wydają się autentyczne. Mnóstwo postaci, nagłe zwroty akcji, ciekawe pomysły i zaskakujące sytuacje, np. ta z kapitanem Nemo, który okazał się nie rosłym mężczyzną, lecz odważną, żądną przygód dziewczyną.         "Nowe przygody Pana Samochodzika" to książka, która robi na mnie wrażenie, bo nawiązuje do dziejów ostatniej wojny, o której opowiadał mi dziadek.         Zachęcam do przeczytania wszystkich części - można przeżyć niejedną dobrą przygodę, wędrując z bohaterami po terenach bliskiego nam, rodzinnego regionu, zgłębić jego dzieje. Zawierają też przykłady pięknej, prawdziwej przyjaźni.

Patrycja Klich, kl. VI, SP Barty         Do sięgnięcia po książki Zbigniewa Nienackiego zachęciły mnie koleżanki, które je właśnie czytały. Spodobała mi się część pierwsza i druga, więc za nimi poszły następne. Każdy tom to nowa przygoda. Prawie wszystkie dzieją się w naszym rejonie, więc gdy śledziłam losy bohaterów, czułam się jedną z nich. Pan Tomasz otacza się młodzieżą, to też mi się spodobało.         Uważam, że Pan Samochodzik i jego przygody to lepsza lektura niż "Harry Potter", choćby dlatego, że w serii książek o Panu Samochodziku jest sporo historii i wiele prawdopodobnych przygód. Mnie się spodobały wszystkie powieści. W każdej z nich Pan Tomasz świetnie sobie radził, umiał zjednywać nowych przyjaciół. Dzięki temu, że wydarzenia dzieją się w różnych ciekawych miejscach, można się wiele dowiedzieć o ich historii. Przekonałam się, że przygody nie trzeba szukać, ona sama przyjdzie, wystarczy uważniej spojrzeć wokół siebie i słuchać, co mówią ludzie. Autor stawiał na przyjaźń. Pan Tomasz miał przyjaciół na których mógł zawsze polegać. Dzięki nim udaje mu się odkryć największe tajemnice i rozwiązać trudne zagadki.         W każdej części znalazłam coś takiego, co mnie zadziwiło, rozbawiło albo wzruszyło. Ważne dla czytelnika jest to, żeby język opowieści był przystępny i by nie było zbyt długich opisów. Pod tym względem podoba mi się twórczość Zbigniewa Nienackiego. Książki czyta się szybko, jest dużo dialogów, zaskakujących zwrotów wydarzeń.         Zachęcam do poznania przygód Pana Samochodzika. Naprawdę warto!

Katarzyna Mielcarz, SP Barty         Do „spotkania” z serią książek o przygodach Pana Samochodzika zachęciło mnie spotkanie zorganizowane przez Koło Literackie z Zalewa z okazji 10- rocznicy śmierci autora - Zbigniewa Nienackiego.         Przeczytałam "Wyspę Złoczyńców" i postanowiłam poznać dalsze tomy, ponieważ spodobały mi się przygody pana Tomasza oraz jego przyjaciół.         Pan Samochodzik może śmiało konkurować z Harrym Potterem, dlatego że jest książką typowo przygodową, a takie najchętniej czytam.         Najbardziej spodobał mi się "Pan Samochodzik i Człowiek z UFO".         Akcja toczy się w Bogocie w Kolumbii, jest to kraj leżący w Ameryce Południowej. Pan Tomasz wraz z przyjaciółmi - Ralfem Dawsonem, który uważał się za człowieka z „Przyszłości”, swoją żoną - Teresą van Hagen, Florentyną - sekretarką, poszukują skradzionych skarbów z Muzeum Złota w Bogocie. Ralf Dawson musi odnaleźć przedmiot, dzięki któremu uratuje Przyszłość, proponuje więc panu Tomaszowi współpracę. Bohaterowie przeżywają niesamowite przygody, jak chociażby wędrówka pana Tomasza i Ralfa Dawsona w niewidzialnych kostiumach, odwiedzają tajemnicze miejsca - Diabelską Dolinę, Krainę Szczęśliwości czy Cartagenę. Zakończenie książki jest również niebywałe i zaskakujące, gdyż Ralf i jego znajomi okazują się tajnymi agentami inspektora Esponozy, a ukryty skarb zostaje odnaleziony w bardzo dziwnym miejscu. Książka ta zawiera wiele ciekawostek przyrodniczych i geograficznych dotyczących Ameryki Południowej. Bardzo wzruszył mnie fragment, w którym pan Tomasz ujrzał Robina, w postaci swojego ukochanego psa Protazego.         Zachęcam wszystkich do czytania "Pana Samochodzika",albowiem w książkach Zbigniewa Nienackiego znajdziecie fascynujące przygody, interesujących bohaterów, nieoczekiwane wydarzenia oraz mnóstwo ciekawostek historycznych i geograficznych.

        Nastąpiło ogłoszenie zwycięzców konkursu, również my wręczyliśmy im nagrody.
        Były to oczywiście "Samochodziki", w tym jeden z autografem Nienackiego, przekazany specjalnie na tę okazję przez wydawnictwo Pojezierze, które jak się okazało cały czas posiadało w swoim archiwum tak cenną pamiątkę po Pisarzu.
        A na zakończenie została jeszcze odśpiewana piosenka z ekranizacji "Niesamowitego dworu", wykonywana tam przez Felicjana Andrzejczaka, Natalię Kukulską i zespół "Gawęda".

Drogą pełną marzeń, przygód i wrażeń,
Co miliardy liczy lat,
Szybko gna przed siebie, lecz dokąd - nie wie świat.
Noc kołysze ludzi, a świt ich budzi,
Przelatuje dzień za dniem,
Właśnie w takim świecie spotkać dziś możecie mnie.

Chociaż mechaniczny jednak liryczny,
Serce skrywa pośród lamp,
Choć komputerowy, multi-uczuciowy pan
Łypie dziwnym okiem i ze stali wzrokiem,
By po chwili ruszyć znów,
Zaraz go ujrzycie, zaraz zobaczycie tu

Pan Samochodzik, Pan Samochodzik,
Pan Samochodzik, Pan Samochodzik,
Choć mu silnik chodzi, ale duszę czułą ma.
Cuda różne czynił już,
Podskakiwał aż do chmur,
Słońcu też się kłaniał i po górach ganiał stu.
Pan Samochodzik, Pan Samochodzik,
Pan Samochodzik, Pan Samochodzik,
Nikt mu nie przeszkodzi aby ciebie zabrać też.
Tajemniczy trochę ktoś,
Ale bardzo miły gość.
Nasz Pan Samochodzik zrobi wszystko to co chcesz.

Lat przemija wiele, lecz przyjaciele,
Ciągle żyje kilka prawd:
Nie sądź po pozorach, bo zbłądzisz jeszcze raz.
Może ktoś naiwny powie: on jest dziwny,
Jakiś mechaniczny wrak,
A ja się nie gniewam, a ja mu zaśpiewam tak:

Pan Samochodzik, Pan Samochodzik...
        muz.: Jarosław Kukulski
        sł.: Jerzy Dąbrowski

        Następnie zostaliśmy jeszcze zaproszeni na poczęstunek i kawę w gronie nauczycieli.
        Była więc okazja do dłuższej rozmowy o naszych zainteresowaniach, o tym, że niektórzy z obecnych znali Pisarza, o planach kolejnych spotkań...

        Jak już wspomniałem przedtem, noc spędziliśmy w dawnym domu Nienackiego. We trzech - bo dotarł jeszcze do nas Marek - wykorzystaliśmy to, przeglądając przez kilka godzin stos artykułów prasowych o Nienackim zebranych przez Alę Janeczek.
        W sobotni ranek zdecydowaliśmy się na powrót przez Boreczno, Karnity i Ostródę. Oto krótka relacja z tej wycieczki.