Bibliografia Zbigniewa Nienackiego
"Pan Samochodzik":
Uroczysko | Skarb Atanaryka | Pozwolenie na przywóz lwa | Wyspa Złoczyńców | Templariusze | Księga strachów | Niesamowity dwór | Nowe przygody | Zagadki Fromborka | Fantomas | Tajemnica tajemnic | Winnetou | Niewidzialni | Złota rękawica | Człowiek z UFO | Nieuchwytny Kolekcjoner | Testament rycerza Jędrzeja
"Dla dorosłych":
Worek Judaszów | Podniesienie | Laseczka i tajemnica | Z głębokości | Sumienie | Liście dębu | Mężczyzna czterdziestoletni | Uwodziciel | Raz w roku w Skiroławkach | Wielki las | Dagome Iudex | Sztuki Teatralne
"Jestem pisarzem kontrowersyjnym, obscenicznym, ciągle atakowanym za swoją otwartość, za to, że nie piszę ku pokrzepieniu serc, że nie uprawiam twórczości tzw. obywatelskiej, nie poruszam problematyki społecznej, ale zająłem się człowiekiem, jego kosmosem wewnętrznym, jego najintymniejszymi sprawami. Uważam, że wszystko do końca i śmiało trzeba powiedzieć o człowieku".
(Zbigniew Nienacki, "Ludzki kosmos", "Warmia i Mazury" 1987)
Sławę przyniosła Nienackiemu niewątpliwie seria o przygodach Pana Samochodzika. Powstawała ona od lat sześćdziesiątych do dziewięćdziesiątych, jednak ostatnia ukończona powieść z cyklu napisana została w połowie lat osiemdziesiątych. Tworzenie kolejnego tomu przerwane zostało śmiercią Pisarza.
Poniżej znajduje się pełny zestaw książek, poukładanych w kolejności ukazywania się na rynku pierwszych wydań poszczególnych powieści. Pewne trudności nastręczyć może zmiana niektórych tytułów wprowadzona w połowie lat dziewięćdziesiątych przez Warmię. Kolejne kolumny informują o roku wydania, numerze w "białym" wydaniu Pojezierza (czyli właśnie pierwszej edycji przygód pana Tomasza w formie serii) oraz następnie o (również zmienionej) numeracji, ustalonej przez Warmię przy wydaniu "czarnej serii".
Daty samego powstania kolejnych tomów nie są według mnie pewne - mam uzasadnione podejrzenia, że przynajmniej niektóre z nich były wydawane w innej kolejności, niż zostały napisane, a przynajmniej ostatecznie zredagowane. Zresztą wystarczy sprawdzić np "Fantomasa" i "Zagadki Fromborka". Szerzej napiszę o tym w najbliższej przyszłości.
| 1957 | 2 | "Uroczysko" (nowy tytuł: "Święty relikwiarz") | |
| 1960 | 1 | "Skarb Atanaryka" | |
| 1961 | 0 | "Pozwolenie na przywóz lwa" (nowy tytuł: "Pierwsza przygoda Pana Samochodzika") | |
| 1964 | 1 | 3 | "Wyspa Złoczyńców" |
| 1966 | 2 | 4 | "Templariusze" |
| 1967 | 3 | 9 | "Księga strachów" (nowy tytuł: "Dziwne szachownice") |
| 1970 | 4 | 5 | "Niesamowity dwór" |
| 1970 | 5 | 6 | "Nowe przygody Pana Samochodzika" (nowy tytuł: "Kapitan Nemo") |
| 1972 | 7 | 8 | "Zagadki Fromborka" |
| 1973 | 6 | 7 | "Fantomas" |
| 1975 | 8 | 10 | "Tajemnica tajemnic" |
| 1976 | 9 | 11 | "Winnetou" |
| 1977 | 10 | 12 | "Niewidzialni" |
| 1979 | 11 | 13 | "Złota rękawica" |
| 1985 | 12 | 14 | "Człowiek z UFO" (nowy tytuł: "Nieśmiertelny") |
| 1997 | 15 | "Nieuchwytny Kolekcjoner" | |
| 1997 | 16 | "Testament rycerza Jędrzeja" |
Dwa ostatnie tytuły wydano po raz pierwszy już po śmierci Autora. Przy czym "Nieuchwytny Kolekcjoner" został dokończony przez Jerzego Szumskiego, zaś "Testament rycerza Jędrzeja", choć wydany pod nazwiskiem Zbigniewa Nienackiego, powstał tak naprawdę po zaadaptowaniu przez Jerzego Szumskiego starego tekstu Autora, pod tytułem "Zabójstwo Herakliusza Pronobisa" (o którym nieco niżej), nie mającego z Samochodzikiem nic wspólnego. Szczegóły przeczytać możesz w recenzjach tych pozycji oraz w artykule "Nowy autor pisze nowe przygody". Oba te tytuły są dostępne jedynie w wydaniu Warmii. Również trzy pierwsze, przedtem niezależne, pozycje z powyższej listy dopiero Warmia włączyła do serii.
Nienacki pisał nie tylko książki dla młodzieży. Wydania dla dorosłych, choć mniej znane, nie są wcale gorsze. Część z nich jest trudna do zdobycia. Obecnie dostępne na rynku są jedynie wydania Warmii, która, co szczególnie warte odnotowania, doprowadziła do edycji nawet takiego „białego kruka”, jak "Worek Judaszów". Oto spis tytułów:
| 1961 | "Worek Judaszów" |
| 1963 | "Podniesienie" |
| 1963 | "Laseczka i tajemnica" |
| 1964 | "Z głębokości" |
| 1965 | "Sumienie" |
| 1967-69 | "Liście dębu" |
| 1971 | "Mężczyzna czterdziestoletni" |
| 1978 | "Uwodziciel" |
| 1983 | "Raz w roku w Skiroławkach" |
| 1987 | "Wielki las" |
| 1989-90 | "Dagome Iudex" |
|
|
Nowe przygody Pana Samochodzika! Pan Samochodzik odkrywa tajemnice sprzed wieków, tropi gang przemytników dzieł sztuki. Już za trzy dni rozpoczniemy druk nowej powieści Zbigniewa Nienackiego! |
Wiele z powyższych dzieł ukazało się również - najczęściej jeszcze przed wydaniem książkowym - odcinkami w gazetach „lub czasopismach” :-).
| "Worek judaszów" | "Gazeta Pomorska", nr 219-270/1958 |
| "Gazeta Toruńska", nr 219-270/1958 | |
| "Odgłosy", nr 36-52/1961 i 1-2/1962 | |
| "Tajemnicza laseczka" | "Gazeta Robotniczy", nr 221-280/1961 |
| "Trybuna Opolska", nr 268-308/1961 i 1-21/1962 | |
| "Tajemnica tajemnic" | "Świat Młodych", nr 4-40, 41-43, 45-48/1974 |
| Inne powieści z serii "Pan Samochodzik" | "Świat Młodych" "Płomyczek" |
| "Raz w roku Skiroławkach" "Wielki las" "Dagome Iudex" | Różne czasopisma |
|
W dorobku Nienackiego znajdują się jednak też takie powieści, których Warmia z różnych powodów nie wydaje i dotrzeć do nich można jedynie wertując roczniki prasy:
| 1946 | "Związek Poszukiwaczy Skarbów" | "Przyjaciel", nr 32-33/1946 i 14/1947 |
| 1958 | "Olbracht Łaski wojewoda sieradzki" | "Głos Robotniczy", nr 256-306/1958 |
| 1958 | "Zabójstwo Herakliusza Pronobisa" | "Odgłosy", nr 1-9, 11-22 |
| 1962 | "Wąż morski" | "Głos Robotniczy", nr 161-213/1962 "Głos Koszaliński", nr 269-312/1962 i nr 2-15/1963 |
Autor napisał także kilka sztuk teatralnych. Plany wydawnicze Warmii nie zakładają ich wznowienia, na szczęście ukazały się one nakładem wydawnictwa Rzecz Kultowa.
| 1961 | "Termitiera" | wystawiona w 1962 r. w Teatrze im. S. Jaracza w Łodzi |
| 1962 | "Golem" | wystawiona w 1963 r. w Teatrze Powszechnym w Łodzi |
| 1964 (?) | "Myszy" | |
| 1962 | "Styks" | wystawiona w 1963 r. w Teatrze Telewizji |
| 1967 (?) | "Krwawa ręka" | widowisko telewizyjne |
| 1968 (?) | "Dziewięć złotych naczyń" | wystawiona w 1968 r. w Teatrze Telewizji |
| 1968 (?) | "Nekropolis" | wystawiona w 1968 r. w Teatrze Propozycji Polskiej Sztuki Współczesnej w Łodzi |
W dziale Okładki znajduje się spis wszystkich wydań powieści pióra Nienackiego.
Informacje o zagranicznych wydaniach są także w spisie przygotowanym przez Piotra Wąsowicza.
Nienacki jest również autorem wielu publikacji prasowych. Z bardzo bogatego zbioru udało mi się na razie dotrzeć tylko do kilkudziesięciu. Ich lista znajduje się w Czytelni. Mam nadzieję, że będzie się ona nieustannie rozrastać. Co ciekawe - serię artykułów pt. "Warszyc!" podpisał Autor nazwiskiem "Ewa Połaniecka", zaś reportaże z obozu archeologów w Gąsiorach swoim prawdziwym. Dopiero w późniejszych zaczął używać powszechnie znanego pseudonimu.
Jako jeden z najbardziej wówczas poczytnych autorów często udzielał też wywiadów prasowych.
Równie długa jest lista publikacji związanych z Pisarzem, których jeszcze w powyższym zestawieniu brakuje. Będę wdzięczny każdemu, kto pomoże te braki uzupełnić :-)